Subsidie verduurzaming bedrijfsvoering middels kritische prestatie indicatoren

Interventielogica

Diverse provincies, gemeenten en waterschappen hebben een subsidieregeling ingesteld op basis 
van Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s) of zijn dat van plan. Deze KPI’s maken duurzaamheidsprestaties van melkveehouders inzichtelijk. Deelnemende boeren kunnen hiervoor een beloning ontvangen. KPI’s, waaronder ammoniakuitstoot, weidegang, blijvend grasland en fosfaat-bodemoverschot, worden berekend op basis van informatie uit management- en registratiesystemen. Ze kunnen ook een basis voor belonen vanuit de markt vormen. Denk hierbij aan het verlenen van rentekorting door banken en betaling van duurzaamheidspremies of het instellen van keurmerken door afnemers. Het gaat bij de beloning van KPI’s om bovenwettelijke inspanningen. De deelnemers kiezen zelf welke maatregelen ze willen nemen. Met deze ondersteuning wordt bijgedragen aan het verdienvermogen van bedrijven die bijdragen aan wateren natuurkwaliteit, bodem vitaliteit en een aantrekkelijk landschap. 

Doelen

De subsidiëring van KPI’s kan bijdragen aan verduurzaming landbouw, waterkwaliteit, klimaat, stikstof en natuur. De mate waarin is afhankelijk van de precieze score die agrariërs halen op de integrale set aan indicatoren.

Maatregelen

De subsidiëring van KPI’s stimuleert boeren om maatregelen te nemen voor de verduurzaming van hun bedrijf, zoals het behoud of de aanleg van kruidenrijk grasland, het verhogen van het aandeel eiwit van eigen land in het voer, het verlengen van de weidegang, minder gebruik van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen en groen blauwe dooradering. 

Toelichting

Vooralsnog zijn de provinciale regelingen gericht op de melkveehouderij. Er wordt gewerkt aan uitbreiding van de KPI-systematiek naar de akkerbouw. Een integrale set van KPI’s wordt momenteel ontwikkeld door een kennisconsortium onder leiding van Wageningen Research. Ook onderzoeken het Rijk, de provincies, gemeenten en sector samen hoe de integrale KPI set kan worden ingezet voor verschillende vormen van doelsturing, zoals informatievoorziening en benchmarking, beloning, beprijzen en normering.

De beloning uit publieke middelen bedraagt op dit moment maximaal 6.666 euro per bedrijf per jaar om niet als staatsteun te worden aangemerkt (de-minimis regelingen). Bovendien geldt er een nationaal plafond van €117,5 miljoen euro per jaar voor alle vergoedingen samen. Daarom kan het instrument worden getypeerd als lichte stimulering van de overheid. Voor meer substantiële betaling van maatschappelijke diensten met behulp van KPI’s zal de staatsteuntoets moeten worden doorlopen. Ook vereist dit een grotere robuustheid van dataverzameling en berekening. 

Brondocumenten:

Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij | Landbouw en Voedsel Brabant
Homepage - Duurzaam Boeren Drenthe
WUR rapport - Sturen met Kritische Prestatie indicatoren
Samen op weg naar duurzame landbouw - BoerenKPI