Gebiedsbiografie en -narratief

Interventielogica

Een gebieds-of landschapsbiografie beschrijft en visualiseert de cultuurhistorische, landschappelijke, ruimtelijke en/of sociaalmaatschappelijke kenmerken en/of waarden. Het geeft inzicht in de bestaande identiteit van een gebied, maar kan ook een toekomstbeeld schetsen. 

Doelen

Een biografie of narratief draagt bij aan het in stand houden en bevorderen van goede omgevingskwaliteit. Het vormt een bouwsteen voor beleidsvorming zoals de omgevingsvisie, maar biedt ook houvast bij dialoog over omgevingskwaliteit, het ontwerp en de planontwikkeling. Opgaven zoals natuur, klimaat en landbouw kunnen op een logisch wijze gerelateerd worden aan het DNA (identiteit) van een gebied. 

Maatregelen

Toepasbaar bij meerdere maatregelen en ontwikkelingen in het landelijk gebied. 

Toelichting

Een gebieds-of landschapsbiografie geeft inzicht in de ruimtelijke opbouw van een gebied, de historische gelaagdheid en ook de sociaalmaatschappelijke en economische aspecten. Als narratief of transformatiekader kan het een op kwaliteit gericht en inspirerend ruimtelijk verhaal zijn met scenario’s, ruimtelijke principes en/of conceptuele ontwerprichtingen. Bij voorkeur wordt de biografie opgesteld vanuit een interactief en participatief proces waarbij bewoners kunnen bijdragen. Het vergroot daarmee de betrokkenheid van bijvoorbeeld bewoners en grondeigenaren met hun eigen verhaal.  

Voorbeelden zijn:  

• Eemsdelta (prov. Groningen, 2023 ) 
• Noordzeekanaalgebied (Programmabureau Noordzeekanaalgebied e.a., 2023) 
• Novi-regio Zwolle (Novex-Regio Zwolle, 2023) 
• Noardeast-Fryslân (gemeente Noard-East Fryslân & prov. Friesland, 2021) 
• Gebiedsprofielen Zuid-Holland (prov. Zuid-Holland, v.a. 2012) 

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) werkt aan programma voor het stimuleren van ontwerp- en ontwikkelgerichte gebiedsbiografieën als onderdeel van het nationale programma Erfgoed voor de Toekomst. Provincies kunnen hierover contact opnemen met beleidsdirectie Erfgoed en Kunsten van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. 

Brondocumenten:

Gebiedsbiografie als basis voor ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving’ (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2021