Interventielogica

Een gedoogplicht zorgt ervoor dat een initiatiefnemer werkzaamheden op een onroerende zaak kan uitvoeren zonder de toestemming van een eigenaar. De eigenaar van grond of een gebouw moet dan activiteiten of een werk toelaten in, op, boven of onder zijn onroerende zaak. Een gedoogplicht kan voor natuurdoeleinden (onder voorwaarden) toegepast worden voor maatregelen die opgenomen zijn in een onherroepelijk beheerplan. Omdat Onteigening een te zwaar middel is als de onroerende zaak nog goed bruikbaar blijft voor de eigenaar en minnelijke verwerving niet altijd tot resultaat leidt, kunnen maatregelen voor natuurherstel of preventie via een gedoogplicht worden gerealiseerd, Denk aan bedrijfskavels grenzend aan Natura 2000-gebieden waar vernatting (dulden hogere waterstand) of het tegengaan van vermesting (verbod op mestgift) aan de orde is. Maar ook watermaatregelen, zoals beekherstel en waterberging, kunnen via een gedoogplichtbeschikking worden gerealiseerd. 

Doelen

Gedoogplichten kunnen voor verschillende opgaven worden ingezet zoals natuurherstel en \verbetering bodem- en waterkwaliteit.

Maatregelen

Maatregelen die via een gedoogplicht kunnen worden gerealiseerd zijn hydrologisch herstel in overgangsgebieden Natura 2000, groenblauwe dooradering, beekherstel en water vasthouden. 

Toelichting

Er zijn veel gedoogplichten die van rechtswege gelden. Voor de toepassing daarvan is dus geen besluit van het bevoegd gezag nodig. Voorbeelden zijn gedoogplichten voor activiteiten zoals onderhoudswerk bij waterstaatswerken, wegen, luchthavens, gesloten stortplaatsen. Maar bijvoorbeeld ook spoorwegen, mijnbouw, zwemwater, natuurgebieden en landinrichting. Voor deze gedoogplichten regelt afdeling 10.2 van de Omgevingswet in welke situaties zij gelden en welke activiteiten of werken zij omvatten. 

Naast de gedoogplichten van rechtswege zijn er de gedoogplichten waarvoor het bevoegd gezag een beschikking moet nemen. Dit is bijvoorbeeld nodig als de initiatiefnemer geen overeenstemming met de eigenaar kan bereiken. Het gaat om gedoogplichten voor activiteiten of de realisatie van werken van algemeen belang, zie afdeling 10.3 van de Omgevingswet. Daarnaast bevat afdeling 10.3 een bevoegdheid om een gedoogplicht op te leggen voor werken van algemeen belang, die niet tot de in de wet genoemde gevallen behoren. 

Brondocumenten:

Algemene informatie over gedoogplichten | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)

Opgave
Natuur, Water & bodem
Type instrument
Juridisch instrument
Doelgroep
Grondeigenaren
Looptijd/Openstelling
N.v.t.
Bevoegd gezag
Gemeenten, Het Rijk, Provincies, Waterschappen
Uitvoerder instrument
Gemeenten, Het Rijk, Provincies, Waterschappen