Beekdal

Welke opgaven spelen er in beekdalen? Welke instrumenten zijn daarvoor beschikbaar? Hoe kom je tot een goede mix? Dit fictieve voorbeeld beschrijft hoe de instrumentenpuzzel in de praktijk gelegd kan worden.

Van gebiedspuzzel tot instrumentenmix

Stel je een fictief beekdal voor in een zandgebied, met daarin een Natura 2000-gebied. Er liggen melkveehouderijen, akkerbouwbedrijven en tuinbouwbedrijven.

Goede ontwatering van de percelen van melkveehouderijen leidt er uiteindelijk toe dat het natuurgebied verdroogt. Daarnaast overschrijdt de stikstofdepositie de kritische depositiewaarde voor enkele natuurtypen.

De beek is aangewezen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW). Hij is gekanaliseerd en bevat stuwdammen om te voorkomen dat die droogvalt. Dat veroorzaakt, samen met de uitstoot die hierin uitspoelt, een slechte waterkwaliteit.

Het beheerplan voor het Natura 2000-gebied en de plannen voor beekherstel, waren leidend voor eerdere gebiedsproces. De doelen werden niet behaald. Daarom wil de provincie het gebiedsproces nieuw leven inblazen. Daarvoor werden gesprek met agrariërs gevoerd.

De gebiedsgerichte aanpak is gericht op de volgende opgaven:

  • verdroging Natura 2000-gebied verminderen;
  • stikstofdepositie in Natura 2000-gebied verminderen;
  • uitspoeling gewasbeschermingsmiddelen beperken;
  • verdroging in beekdal beperken;
  • groenblauwe dooradering versterken;
  • een toekomstbestendige landbouw in het gebied.

De groenblauwe dooradering in dit fictieve beekdalgebied kan worden versterkt door aanleg en beheer. Geschikte instrumenten hiervoor zijn: de subsdieregeling niet-productieve investeringen op landbouwbedrijven, beheersubsidie en de impulsregeling van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. Om de verdroging in het beekdal te beperken is een onttrekkingsverbod en een herinrichting van de beekloop nodig. Hiervoor kunnen de instrumenten projectbesluit, onteigening, de waterschapsverordening en nadeelcompensatie.

Benieuwd naar de handreiking? De volledige handreiking Van gebiedspuzzel tot instrumentenmix is op de Werkplaats te lezen . Daarnaast zijn de diverse instrumenten te bekijken in de  instrumentenkoffer.

Fictieve casus voor het gebruik van de instrumentenkoffer: zeeklei

Dit is een van de drie fictieve gebiedsschetsen waarbij wordt gekeken welke instrumentenmix mogelijk is. De gebiedsschets is gebaseerd op bestaande inhoudelijke problematiek en beleidsopgaven in het zeekleigebied. 

Zeekleilandschap Terschelling

Fictieve casus voor het gebruik van de instrumentenkoffer: veenweide

Dit is een van de drie fictieve gebiedsschetsen waarbij wordt gekeken welke instrumentenmix mogelijk is. De gebiedsschets is gebaseerd op bestaande inhoudelijke problematiek en beleidsopgaven in de veenweide.

Koeien op weide landschap